تعیین تاثیرعوامل اکولوژیکی اکوسیستم البرز جنوبی بر شاخصهای فیزیولوژیک جمعیت های گیاهی غالب

گونه های گیاهان مرتعی سازش پذیری ویژه ای با اکوسیستمها وزیستگاههای خود یافته اند. با توجه به اینکه، بسیاری از این اکوسیستمها دستخوش تنش های غیر زیستی وزیستی شده اند. درک رابطه بین عوامل بوم شناختی وعملکردی گیاه برای حفاظت گونه ها ومدیریت پایدار اکوسیستمی ضروری است. در این تحقیق، تغییرات ویژگیهای فیزیولوژیکی(عملکردی)گیاه درمنه کوهی مانند، جذب عناصر، ترکیبات آنتی اکسیدانی و جمعیت های میکوریزایی به عنوان شاخصی جهت اندازه گیری تاثیرعوامل بوم شناختی بر عملکرد گیاه غالب درمنه کوهی مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، اکوسیستم کوهپایه ای دامنه جنوبی رشته کوههای البرز شرقی درمنطقه حفاظت شده پرور در نزدیک مدار36درجه در شمال استان سمنان مورد شناسایی فلورگیاهی، نمونه برداری ازخاک و فلوردرپلاتهای 25متر مربعی در سه ایستگاه با ارتفاع1800 ،2000 و2300متری با استفاده از روش تصادفی- سیستماتیک قرار گرفت، آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی خاک انجام گردید، اطلاعات فلوریستیک، اکولوژیک وهمزیستی میکوریزایی ثبت و محاسبه شد، مقدار عناصر جذب شده ,n ,mg ,ca ,k ,na pو مقدار فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز،کاتالاز، پراکسیداز، مقدار فنل کل، فلاونوئید، آنتوسیانین، مالون دی آلدئید اندامهای رویشی وکلروفیل برگ گیاه درمنه کوهی در سه تکراراندازه گیری شد و داده های حاصل توسط نرم افزار excel وspss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان دادکه گونه غالب گیاهی درمنه کوهی و بافت خاک از نوع شنی– لومی با درصد بالاتر شن است. فیزیونومی جامعه گیاهی استپی، غالبا همی کریپتوفیت و متعلق به ناحیه ایرانی – تورانی است. با افزایش ارتفاع، فراوانی، تراکم، بسامد، شاخص تنوع گونه ای و شاخص یکنواختی کاهش ولی درصد پوشش وشاخص غالبیت گیاهان افزایش یافت. ریشه وساقه دارای بیشترین تنوع واکنشی وکمترین فعالیت آنزیمی cat,sod وpod در برگ ودر ارتفاع 2000متر مشاهده شد. روند فعالیت آنتی اکسیدانهای غیر آنزیمی (بجز فنل وکلروفیل) نسبت به ارتفاع کاهش را نشان داد. 12گونه میکوریزایی بر مبنای هاگهایشان شناسایی شدند. بیشترین وکمترین فراوانی به ترتیب مربوط به گونه glomus macrocarpum و g.diaphanum بود. تراکم هاگ و همزیستی میکوریزایی در ارتفاع بالاتر بیشتر بود. با افزایش ارتفاع، مقدار عناصرn ,mg ,k وp جذب شده توسط گیاه درمنه کوهی افزایش و مقدار عنصر ca کاهش یافت. بین برخی از شاخص های میکوریزایی و جذب عناصرp، n وk همبستگی مثبت در سطح 05/0p? وجود داشت. بطور کلی، سازش پذیری وغالبیت گونه های گیاهی، بویژه درمنه کوهی، تابعی از بر هم کنش شرایط ریز اقلیم محدوده ریشه و ویژگی های توپوگرافیک وجغرافیایی با تواناییهای گونه است که هم سو با عمل انتخاب طبیعی وبیان ژنهای مرتبط با تنشهای زیستی و غیر زیستی بر روی خود گیاه وبه تدریج بر روی کل جمعیت متاثر می گردد.